Trước khi được phê chuẩn trở thành tân Tổng trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ,
ông Chuck Hagel đã gặp phải những phản ứng gay gắt từ chính giới Mỹ,
đặc biệt là từ đảng viên Cộng Hòa vì điều mà họ cho là “sự mềm yếu với
Iran và chống Israel” của ông. Nguyên nhân của làn sóng chống đối này
khởi đi từ phát biểu gây nhiều tranh cãi của ông: “Tôi là Thượng nghị sĩ
Hoa Kỳ, không phải là Thượng nghị sĩ Israel”.
Sức mạnh Do Thái
Chỉ riêng phát biểu này của ông Hagel cũng đủ chứng tỏ sức mạnh vận
động nghị trường của người Do Thái và các nhóm thân Do Thái trên đất Mỹ.
Người Do Thái ở Mỹ không chỉ có đủ sức để vận động cho lợi ích của họ ở
nước sở tại, mà còn là lực lượng kiên định bảo vệ quyền lợi quốc gia
Israel. Từ những nhóm thiểu số khắp thế giới đến sự thành lập một quốc
gia Israel nhỏ bé nằm lọt thỏm giữa thế giới Hồi giáo đầy kỳ thị, đất
nước này đã tồn tại mạnh mẽ (có phần hung hăng) trong không gian ngột
ngạt đó. Chứng tỏ đằng sau đó phải là nỗ lực ủng hộ không ngừng của
người Do Thái khắp thế giới, đặc biệt là ở Mỹ. Không bàn về tính chất
những hành xử của người Do Thái ở dải Gaza và những vận động nghị trường
ở Hoa Kỳ, chúng ta phải công nhận đó là điều mà không phải bất kỳ một
dân tộc nào cũng làm được.
Nói dài dòng về chuyện Israel không ngoài mục đích là bàn về chuyện
Việt Nam. Biến cố năm 1975 và những đàn áp, ngược đãi sau đó của chính
quyền CS Bắc Việt tại miền Nam đã dẫn đến thảm nạn Thuyền nhân. Từ đó,
số lượng người Việt hải ngoại tăng đột biến và dần tạo thành một cộng
đồng ngày càng rộng lớn và vững mạnh. Đây là một trong chuỗi tội ác của
CS Việt Nam, là một vết đen trong lịch sử quốc gia, nhưng chính nó cũng
tạo ra cơ hội mới cho Việt Nam.
Như chúng ta đã biết, quyền lợi và sự tồn vong của quốc gia Israel tùy
thuộc rất lớn vào ý chí và thế lực của người Do Thái trên thế giới.
Tương tự như vậy (dù cộng đồng Việt Nam hải ngoại không lớn mạnh bằng
cộng đồng Do Thái) những hoạt động của họ đóng vai trò rất quan trọng,
nếu không nói là không thể thay thế đối với cuộc vận động Dân chủ hóa và
cả tương lai Việt Nam.
Những người anh em ưu tú
Thứ nhất, cộng đồng này ngày càng có nhiều đóng góp cho xã hội sở
tại, do đó tiếng nói của họ ngày càng đáng kể. Với những mối quan hệ với
chính giới các nước Dân chủ, với các NGOs quốc tế quan trọng, họ chính
là kênh liên lạc vững chắc của người Việt ra toàn thế giới. Không một
tòa Đại sứ, Lãnh sự (dù là của một Việt Nam dân chủ), hoặc các nhóm
nghiên cứu được gởi đi học tập ở nước ngoài nào, có thể làm tốt công
việc này hơn cộng đồng người Việt này.
Sống trong một quốc gia độc tài, không có xã hội dân sự, mối quan hệ
của chúng ta với thế giới bên ngoài ở cấp độ công dân là hầu như không
có. Sự liên hệ độc lập của công dân Việt Nam với các NGOs để thực hiện
những hoạt động xã hội đặc thù vì thế không thể thực hiện được. Còn
những kết nối với chính giới với các nước dân chủ lại càng là nan đề.
Chính quyền độc tài đã thiết lập những liên kết cho riêng họ và có lợi
cho họ, với các chính quyền trên thế giới. Các công dân và những đấu
tranh cho Dân chủ Tự do trong nước không có được cơ hội như thế. Người
Việt quốc nội hoàn toàn không có điều kiện để tạo dựng những kênh đối
thoại chính trị với các quốc gia đó, để vận động sự ủng hộ và bày tỏ ý
chí, mục tiêu của mình ra thế giới (trái ngược với điều và nhà cầm quyền
đang rêu rao). Vì vậy, có thể nói, nỗ lực lên tiếng với thế giới của
chúng ta sẽ rơi vào bế tắc nếu không có cộng đồng Việt Nam hải ngoại.
Thứ hai, người Việt hải ngoại chủ yếu sống ở các quốc gia tự do, hấp
thụ một nền giáo dục tiến bộ, nhân văn và văn hóa cởi mở. Đó là nguồn
chất xám lớn mà không một chương trình đưa học sinh đi du học, đưa
chuyên viên sang nghiên cứu nào có thể thay thế. Xin hãy liên tưởng, chỉ
riêng trong lĩnh vực kỹ thuật cảnh sát, quân đội, làm sao một giới chức
quân sự được chính quyền CSVN đưa sang Hoa Kỳ học tập có thể nắm bắt
nhiều kiến thức thực tiễn và có nhiều kinh nghiệm tiếp cận với quân đội
Hoa Kỳ bằng một người Việt ở trong chính quân đội Hoa Kỳ? Đó là chưa
nói, việc tiếp nhận các chuyên viên, nghiên cứu sinh sang học tập các kỹ
thuật cảnh sát và quân đội, từ một quốc gia độc tài như Việt Nam còn
đang bị hạn chế.
Trong các lĩnh vực khác cũng tượng tự. Có một điều đáng
quan tâm khác là: đối với các sinh viên, chuyên viên mà chính quyền
Việt Nam đưa sang Hoa Kỳ, Anh, Pháp… để học hỏi kiến thức về xã hội và
khoa học kỹ thuật, thời gian năm hay mười năm du học không giúp họ được
nhiều trong việc thay đổi văn hóa, lối sống và não trạng. Nói rõ ra là
họ có kỹ năng Pháp, Mỹ nhưng não trạng là của Việt Nam, mà là một Việt
Nam thui chột và độc tài mới đáng lo. Họ đi học về để tiếp tục thay thế
cha ông họ lãnh đạo Việt Nam dưới chế độ độc tài một cách tinh vi hơn
nữa (nếu không có sự thay đổi thể chế nào). Xin lưu ý là tôi nói những
điều này không nhắm vào những thanh niên ưu tú, nhờ việc du học mà lĩnh
hội được cả những kỹ năng khoa học và văn hóa dân chủ. Có thể thấy, thế
hệ trẻ Việt Nam sinh trưởng ở hải ngoại được trau dồi trong văn hóa coi
trọng con người và tinh thần phục vụ cộng đồng, sẽ là nguồn lực trí tuệ
dồi dào và nguồn văn hóa lành mạnh để xây dựng một Việt Nam tự do, nhân
bản trong tương lai.
Nói như vậy không phải là người Việt quốc nội hành động như những kẻ
thấy anh em, họ hàng sang trọng nên “bắt quàng làm họ”, muốn nhờ vả, lợi
dụng. Đã là anh em thì dầu có rách rưới, chúng ta cũng mở rộng vòng
tay; huống gì họ là những người anh em mà chúng ta phải mang ơn vì những
nỗ lực hỗ trợ không mệt mỏi của họ cho cuộc đấu tranh của chúng ta.
Chúng ta không thể từ bỏ anh em
Hiện nay, với sự phát triển của mạng xã hội và sự đông đảo của giới
blogger. Các blogger trong nước có thể lên tiếng để bảo vệ nhau, làm cho
những thông tin về các vụ đàn áp lan đi nhanh chóng. Nhưng lên tiếng để
dư luận thế giới có những quan tâm đầy đủ là điều mà người trong nước
hiện nay chưa làm được, nếu không có sự giúp đỡ của cộng đồng hải ngoại.
Hiện nay, trong nước có được mấy người có thể liên lạc và đề cập về
những vụ đàn áp một cách trực tiếp, hiệu quả với Human Rights Watch,
RSF, Amnesty International…? Mà dù có liên lạc được đi nữa vẫn cần sự
trợ giúp trung gian ban đầu. Tôi nghĩ rằng, người Việt trong nước lâu
nay vẫn chưa giúp đỡ nhau được nhiều và hiệu quả như cách người ở hải
ngoại đang giúp chúng ta.
Có một số người trong nước đã chân thành khuyên bảo tôi (theo logic
của riêng họ) rằng tôi không nên gửi bài đăng trên các trang mạng hải
ngoại. Vì những vu cáo lố bịch “liên kết với các thế lực thù địch” từ
chính quyền CS và vì những rắc rối liên quan đến các đảng phải chính trị
bên ngoài, tôi hiểu những lời khuyên này là vì lo lắng cho an ninh của
chính tôi. Nhưng quả thật, tôi đã không phải là một blogger, đã không có
cơ hội để chia sẻ quan điểm của mình nếu không có những trang mạng ở
hải ngoại như thế, bắt đầu là trang Danchimviet.
Xin lưu ý, cộng đồng hải ngoại mà tôi nói ở đây không phải là bất cứ
đảng phái nào, mà là những con người có tâm huyết với đất nước, đã tự
nguyện cống hiến thời gian thư giãn, sung túc trên xứ người để hướng về
đất Mẹ và có những nỗ lực làm việc thiện chí, thiết thực để trợ giúp
chúng ta. Tôi phải khẳng định như thế bởi vì thực ra, tinh thần đảng
phái ích kỷ hầu như tỉ lệ nghịch với sự phục vụ vô tư vì lợi ích của
phong trào DC, của đất nước; thậm chí nó còn là lực cản cho nỗ lực
chung.
Tôi nhớ có một lần nào đó, một người trên Facebook đã chia sẻ rằng
“các ông (người Việt hải ngoại) dù có về Việt Nam thì cũng chỉ là
khách”. Theo tôi, đó là sự từ bỏ anh em đáng hổ thẹn, mà còn thiếu khôn
ngoan hơn nữa vì từ bỏ những người anh em ưu tú. Mỗi khi có một người
nói rằng họ là công dân Mỹ, không còn hoặc còn rất ít mỗi liên hệ với
VN, tôi lại cảm thấy VN đang mất đi một điều gì đó rất quý giá. Chúng ta
chỉ nên lo người Việt hải ngoại, đặc biệt là thế hệ trẻ thành đạt, sung
túc và hạnh phúc ở xứ người không còn tha thiết với VN. Vậy mà có một
số người tự cho mình yêu nước lại muốn đoạn tuyệt với anh em. Tại sao
chúng ta lại coi anh em là khách? Phải chăng vì chúng ta không thể chấp
nhận quan điểm của họ, chúng ta muốn chính mình mới là người quyết định,
giải quyết và xúc tiến một tương lai cho VN?Chúng ta không nhận anh em
vì sợ phải chia nhỏ phần di sản của cha ông? Vậy tại sao chúng ta không
cùng nhau gia tăng khối di sản ấy, để gia đình Việt Nam dù đông con, mỗi
người vẫn được hưởng phần lợi ích xứng đáng? Sự lựa chọn thông minh
không đến từ những người bị sự ích kỷ che lấp trí khôn.
Nhiều người quốc nội luôn muốn tỏ ra mình ôn hòa, tôn trọng sự khác
biệt, luôn cổ vũ cho một VN tương lai vẫn có chỗ cho đảng Cộng sản (hoặc
hậu thân của nó) trong môi trường chính trị đa nguyên. Tôi tự hỏi tại
sao một Đảng với nhiều tội ác như thế, chúng ta còn có thể chấp nhận,
trong khi lại muốn cắt đứt hoặc cổ xúy người khác cắt đứt liên hệ với
cộng đồng VN hải ngoại?!
Những biến cố đau đớn đã qua nên được nhìn nhận bằng cả tương tâm và
bản lĩnh đạo đức. Nếu vẫn chối bỏ những sai lầm của mình trong quá khứ,
và thậm chí vẫn lấy làm tự hào về nó thì chúng ta vẫn chưa sẵn sàng làm
“rường cột” cho ngôi nhà Dân chủ-Tự do. Không ai trong chúng là người
hùng nếu Việt Nam vẫn còn chìm trong bóng đêm độc tài. Xin hãy từ bỏ
những thiên kiến để có thể chấp nhận anh em. Tương lai VN tùy thuộc vào
sự đúng đắn của những từ bỏ và chấp nhận như thế.
© Huỳnh Thục Vy
Tam Kỳ, ngày 22 tháng 2 năm 2013