Vị tướng được
những người cộng sản xem là "khai quốc công thần" cuối cùng đã trở
thành người thiên cổ vào ngày 4 tháng 10 vừa qua. Vậy là, biểu tượng sống về
công lao "giành độc lập" và lý tưởng "cách mạng", tượng đài
hữu danh vô thực về một thời "hào hùng" của những người cộng sản đã
trở về với cát bụi.
Ông ta đã thực
sự rời bỏ cuộc chơi, đã từ giã cõi nhân
sinh điên đảo này. Không ai biết ông sẽ đi về đâu nhưng ông đã để lại di sản đầy
đau đớn và nhiễu nhương, để lại cho tất cả chúng ta một Việt Nam với tiếng ai
oán khắp nơi. Thôi thì cũng cầu chúc ông ra đi trong thanh thản, dù ông đã lặng thinh một cách vô cảm trước những người
đã ra đi một cách bi thương khác.
Là người đã
có công khai sinh ra một Việt Nam cộng sản, thiết nghĩ không cần bàn đến chuyện
ông có lý tưởng hay không lý tưởng và sự cần thiết hay không của những cuộc chiến
tranh vô nghĩa mà ông đã đóng vai trò lãnh đạo quân sự tối cao, ông phải chịu
trách nhiệm trước lịch sử về sự im lặng của mình trước những trang lịch sử bất
công, gian trán và đau thương mà người Việt Nam đã trải qua.
Không ít người
ca ngợi ông là một trí thức lớn, là nhà văn hoá. Tôi không muốn bàn những chuyện
ấy nữa vì đã có nhiều tài liệu lịch sử có sẵn cho việc tìm hiểu, nghiên cứu về
ông Giáp. Chỉ xin hỏi: Ông đã làm gì khi luật sư Nguyễn Mạnh Tường kêu gọi dân
chủ pháp trị để rồi sau đó bị thất sủng? Nếu là một trí thức lớn thực sự, lẽ ra
ông phải biết dân chủ pháp trị cần cho một quốc gia như thế nào trước cả cụ Tường
bởi thực tế cho thấy chủ nghĩa cộng sản đã tàn phá quốc gia như thế nào? Nếu
không nhận ra khiếm khuyết của một chế độ độc tài cộng sản, ông có xứng đáng với
danh xưng một đại trí thức? Và cứ cho là ông không biết gì về độc tài-dân chủ, nhưng
khi luật sư Tường lên tiếng về xã hội dân chủ, ông không có động tĩnh gì, đó có
phải là biểu hiện của một nhân cách lớn?
Lại nữa, ông
đã ở đâu, đã làm gì khi những Nguyễn Hữu Đang, Trần Dần, Hữu Loan bị đấu tố, bị
đoạ đày? Ông có chút tủi nhục, cảm thương hay phẫn nộ nào không khi hàng triệu
người miền Nam bỏ nước ra đi trong tức tưởi khi Việt Nam cộng hoà bị cưỡng chiếm để rồi hàng nghìn người
trong số họ đã vùi thân ngoài biển cả? Ông nghĩ gì khi tướng Trần Độ đã dũng cảm
lên tiếng rồi bị đàn áp? Ông đã làm gì khi cụ Hoàng Minh Chính đã tỏ thái độ đối
kháng để rồi bị bỏ tù? Ông đã đứng bên lề bao biến cố đau thương của đất nước.
Đó có phải là vị trí xứng đáng của một trí thức hay không?
Dù là ai, một
người vừa mới qua đời nên được cầu nguyện cho sự ra đi bình an. Tôi đã rất phân
vân khi viết những dòng này. Có nên viết những lời cay đắng cho một người đã chết
không? Có nên kể tội họ khi họ đã mãi mãi không còn khả năng biện bạch? Nhưng
quả tình, tôi không viết những dòng này nhắm vào tướng Giáp, tôi viết cho những
người còn sống, cho những người còn bị
ám thị bởi cái ảo ảnh hào quang mà những người cộng sản đã tạo ra. Đa số thanh
niên Việt Nam hiện nay sống trong sự lừa gạt đó mà không biết, và cũng không có
ý chí vượt thoát ra.
Ông Giáp, vị
"đại tướng quân" trong mắt nhiều thanh niên Việt Nam, là người góp
công to lớn để tạo dựng và bảo vệ chế độ độc tài tàn bạo này. Ông đã sống quá
xa cái tuổi "cổ lai hy" và ra đi trong tình thương yêu của gia tộc,
trong sự ngưỡng vọng của nhiều người. Nhưng ông có biết đâu, một người có công
gây dựng nên một tập đoàn tội ác như ông lại ra đi thanh thản và vinh quang,
trong khi chính những nạn nhân vô tội của chế độ thì lại hứng chịu thảm trạng
bi đát của gia đình để rồi phải ra đi trong uất ức, tủi nhục.
Đó chính là
một Đặng Ngọc Viết hiền lành, siêng năng bị chính quyền cướp đất, phẫn uất cùng
cực đến mức phải ra tay giết chết một quan chức tỉnh Thái Bình rồi tự sát bằng
một viên đạn vào tim. Đó là một Thomas Nguyễn Tự Thành-một thuyền nhân bị cưỡng
bách hồi hương về Việt Nam từ Thái Lan, bị sách nhiễu và phong toả kinh tế liên
tục bởi chính quyền cộng sản đến nỗi uất ức quá phải tự vẫn bằng cách thắt cổ
vào ngày 3 tháng 10, trước ngày ông Giáp chết một ngày. Tại sao ông lại được
vinh danh khi chính ông là một phần nguyên nhân của những cái chết đau đớn ấy?
Tất nhiên,
ông Giáp không còn là lãnh đạo đất nước từ lâu, các chính sách, hành động của
chính quyền này ông không tham gia. Nhưng chính
cái quá khứ "oai hùng" và
cái hiện tại vô trách nhiệm của ông tạo nên tính chính đáng cho chế độ
tàn ác này. Chế độ này vẫn lấy ông ra làm cái bệ đỡ để biện minh cho những hành
động bán nước hại dân của họ. Ông là cái phao cứu sinh khi những người lãnh đạo
cộng sản đối diện với sự căm phẫn của người dân vì sự tham quyền cố vị của họ.
Không hiểu vì tuổi già làm tiêu hao ý chí, vì sự sợ hãi làm xói mòn lương tâm,
hay vì danh lợi của con cháu làm tiêu tan tinh thần trách nhiệm, mà cho đến những
năm cuối đời ông Giáp vẫn lặng thinh trước hiện tình đất nước vật vã dưới chế độ
độc tài, vẫn để cho nhà cầm quyền tiếp tục lợi dụng ông cho chế độ bất nhẫn của
họ. (Chỉ có một lần ông lên tiếng yếu ớt cho vấn đề Bauxite Tây nguyên)
Giá như ông
lên tiếng cổ vũ cho Nhân quyền Tự do thì tiếng nói của ông đã tác động mạnh mẽ
đến lương tâm tuổi trẻ và có thể xoay chuyển ý thức của biết bao người dân đang
bị ám thị. Một ông Giáp đại tướng quân chắc chắc có khả năng thức tỉnh quần
chúng, làm rúng động đảng cộng sản hơn hẳn một Lê Công Định, Phạm Hồng Sơn, Huỳnh
Ngọc Tuấn, Phạm Thanh Nghiên hay Phương Uyên chứ? Thế nhưng, ông đã chọn cách sống
trong sự co rút và chết trong cờ xí, kèn trống của chế độ cộng sản, hơn là cách
sống trong sự phản tỉnh và chết như một chiến sĩ tự do. Đáng lẽ tuổi già phải
là giới hạn cuối cùng của sự sợ hãi, nhưng ông đã để nó đi cùng ông sang tận thế
giới bên kia.
Có người
nói: chúng ta không ở vị trí của ông nên không thể hiểu hết những gì ông phải đối
mặt. Đúng! Chúng ta không hiểu hoàn cảnh và vị trí của ông. Nhưng chúng ta có
thể hiểu được hoàn cảnh của những bạn sinh viên vì biểu tình yêu nước mà bị nhà
trường đuổi học và mất cả tương lai
không? Chúng ta có từng đặt mình vào vị trí Phương Uyên, cô bé sinh viên phải
chịu biết bao nhiêu sợ hãi, tổn thương tinh thần khi bị bắt và giam giữ, chỉ vì
cô bé biểu thị lòng yêu nước? Rồi nhiều
người đối kháng khác nữa, chỉ vì lên tiếng cho Dân chủ tự do mà phải chịu những
bản án nặng nề, mất cả hạnh phúc trăm năm, con cái bơ vơ- thất học. Hoàn cảnh của
ông Giáp có ngặt nghèo hơn hoàn cảnh của những người kể trên hay không? Hay để
dễ hình dung hơn, tình huống của ông có khó khăn hơn tình huống của tướng Trần Độ, của cụ Hoàng Minh Chính hay không?
Tôi cho rằng, vấn đề là ở lương tâm và bản lĩnh!
Ông đã ra đi
để lại tất cả, một chế độ độc tài dai dẳng,
những mảnh đời oan khuất, những cuộc đàn áp tiếp diễn, những cái chết
oan khiên... Nhưng những dòng này không phải để kể tội ông. Quả thật, thế giới
này tồn tại trong trạng thái tương đối của mọi giá trị. Nhưng vẫn có cách để
phân biệt những trí tuệ và nhân cách lớn CHÂN THẬT với sự tô vẽ KHÔNG THẬT. Cầu cho ông ra đi được
bình an và xin gởi tới ông sự cảm thương cho một kiếp người đa đoan trong thế
giới vô minh này; nhưng sự tôn kính thì tôi xin giữ lại cho những con người sống
với tương tâm, trách nhiệm và ý chí và chết với nỗ lực lên tiếng cho sự thật.
Việt Nam còn rất nhiều người để chúng tâm thành tâm ca ngợi và kính ngưỡng,
nhưng đó không phải là ông.
Huỳnh Thục
Vy
Sài Gòn tháng
10 năm 2013